Centrum Diagnozy i Terapii LOGOS

Nasze terapie

Terapia poznawczo-behawioralna

Terapia poznawczo-behawioralna (ang. CBT – Cognitive Behavioral Therapy) jest zbiorem technik terapeutycznych ujętych w protokoły leczenia, których skuteczność została potwierdzona w badaniach naukowych.

CBT jest zorganizowaną i perspektywiczną formą terapii, która zakłada, że nasze myśli i uczucia, nasze zachowanie i fizjologia organizmu wpływają na siebie poprzez wzorce myślenia już od wczesnego okresu życia. W CBT aktywnie i celowo pracuje się nad uczeniem się nowych wzorców zachowań. CBT pomaga zobaczyć i zmienić niechciane zachowania. Nacisk kładzie się na interakcję myśli, emocji, zachowań i objawów z ciała – tu i teraz. Terapia poznawczo-behawioralna opiera się na wzajemnej współpracy psychoterapeuty i klienta.

Celem terapii jest rozwój funkcjonalnego myślenia i uzyskanie lepszego samopoczucia. Ta forma psychoterapii może być stosowana w każdym wieku i może działać jako pomoc w rozwiązywaniu problemów. Zmiana może dotyczyć zmiany przekonań na temat siebie, innych i świata. Może obejmować rozwijanie nowych metod w radzeniu sobie ze stresem, lękiem lub innymi problemowymi doświadczeniami. Terapia pomaga rozwijać się w pozytywnym kierunku, niezależnie od tego, gdzie w życiu się jest. Można uzyskać pomoc w znalezieniu sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.

Więcej o CBT można przeczytać na stronach Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej /www.pttpb.pl/.

Terapia akceptacji i zaangażowania

Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) jest kierunkiem psychoterapeutycznym wywodzącym się z nurtu terapii poznawczo-behawioralnych. Zaliczana jest do tzw. trzeciej fali terapii poznawczo-behawioralnych. Terapie te, zwane również terapiami nowej generacji, budzą rosnące zainteresowanie klinicystów na całym świecie, a ich skuteczność znajduje potwierdzenie w coraz liczniejszych badaniach klinicznych.

Głównym przesłaniem ACT jest akceptacja tego, co znajduje się poza kontrolą wraz z równoczesnym zaangażowaniem się w aktywne zachowania, które poprawiają jakość życia.

Celem ACT jest pomoc w tworzeniu poczucia sensu życia oraz równoczesne efektywne radzenie sobie ze stresem.

W ACT nadrzędnym celem terapeutycznym jest zwiększenie psychologicznej elastyczności Klienta/Pacjenta, a cel ten jest realizowany poprzez połączenie strategii terapeutycznych opartych na uważności (mindfulness) i akceptacji ze strategiami bezpośredniej modyfikacji zachowania.

ACT polega na uczeniu umiejętności w radzeniu sobie z przykrymi myślami oraz emocjami, w taki sposób, aby miały mniejszy wpływ na samopoczucie. Jednocześnie ACT pomaga w określeniu, co jest ważne i znaczące w życiu, a więc odwołuje się do indywidualnych wartości, motywuje i inspiruje do zmiany życia na lepsze.

ACT kształtuje elastyczność psychologiczną, a więc zdolność pełnego doświadczania „tu i teraz” oraz umożliwia zmianę zachowania, w zależności od tego, czy służy ono osiąganiu celów zgodnych z osobistymi wartościami. Największy nacisk położony jest na to, jaka jest relacja osoby z tym, co przeżywa.

W dotychczas przeprowadzonych badaniach klinicznych ACT wykazała swoją skuteczność wobec szerokiego zakresu problemów psychologicznych. Jej efektywność udowodniona została m.in przy leczeniu depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, całego spektrum zaburzeń lękowych, zespołu wypalenia zawodowego, zespołu stresu pourazowego (PTSD), zaburzeń odżywiania, uzależnień oraz schizofrenii.

ACT jest zatem nakierowana na odkrywanie i uczenie się jak żyć w sposób zgodny z osobistymi wartościami przy jednoczesnym rozwijaniu elastyczności psychologicznej i uważności.

Terapia poznawcza i metapoznawcza

Terapia poznawcza, terapia metapoznawcza, terapia poznawczo-behawioralna – dysfunkcyjne wzorce myślowe utrzymują lęk, obsesje i depresję. Różne metody poznawcze i metapoznawcze uczą nas, jak myśleć i reagować inaczej, aby mieć lepsze jakościowo życie.

Ale jaka jest różnica między terapią poznawczą a metapoznawczą?

Dla wielu osób z zaburzeniami lękowymi ważne jest nie tylko nauczenie się innego myślenia, ale także wystawienie się na to, czego się boją (ekspozycja na sytuację lękową). Naturą zaburzeń lękowych jest przede wszystkim unikanie. Niepokój związany z lękiem prowadzi do unikania tego, czego się boisz. Na sesjach terapeutycznych planowane jest tworzenie hierarchii sytuacji lękowych, ekspozycje na sytuacje wywołujące niepokój, lęk a pacjent/klient pracuje nad zmianą wzorców myślowych pomiędzy sesjami oraz ćwiczy ekspozycje.

Terapia poznawcza skupia się na treści myśli oraz na zmianie negatywnych wzorców myślowych na bardziej neutralne lub pozytywne. Restrukturyzacja poznawcza to „przeformułowanie” dysfunkcyjnych założeń, tworzenie alternatywnych hipotez. Negatywne myśli prowadzą do niskiej samooceny i obniżonego poczucia własnej wartości. Myśląc bardziej neutralnie lub pozytywnie, zyskujemy lepszą samoocenę, obraz siebie i lepsze radzenie sobie w sytuacjach stresowych.

Terapia metapoznawcza skupia się na odpuszczaniu myśli. Jeśli myśl nie pomaga, nie jest przydatna, po co się zastanawiać. Myśl nie jest faktem i możemy właściwie praktykować niereagowanie na negatywną myśl. Nie kontrolujemy, czy myśl pojawi się w naszej głowie, ale możemy nauczyć się radzić sobie z myślami. Problem polega na tym, że myślimy o problemach, których nie możemy rozwiązać: ze mną jest coś nie tak lub istnieje zagrożenie, o które muszę się martwić. Jak długo powinieneś się zastanawiać, czy coś jest z tobą nie tak lub jak długo powinieneś się martwić? Czy zastanawiałeś(-aś) się/martwiłeś(-aś) już wystarczająco długo? Czy to działa? Jeśli problemu nie da się rozwiązać przez zamartwianie się/rozmyślanie, to po co je kontynuować?

Racjonalna Terapia Zachowania

Racjonalna Terapia Zachowania (RTZ) jest formą terapii należącą do nurtu poznawczo – behawioralnego. Podstawową techniką pracy terapeutycznej w RTZ jest praca z przekonaniami. Pacjent/Klient ma szansę poznać zasady zdrowego myślenia, utrwalać zdrowe przekonania, rozpoznać treści poznawcze odpowiedzialne za niepożądane emocje i zachowania. W trakcie pracy uczy się rozpoznawać treści poznawcze odpowiedzialne za niepożądane emocje i zachowania, szukać alternatyw – zdrowszego sposobu myślenia, sprzyjającego pożądanym emocjom i zachowaniom, a także lepiej radzić sobie ze stresem.

RTZ umożliwia skuteczną pomoc terapeutyczną poprzez zmianę ograniczających Pacjenta/Klienta przekonań. Regularna praca własna przy zastosowaniu zasad RTZ pozwala na skuteczny rozwój osobowości oraz poprawę codziennego życia.

RTZ przykłada dużą wagę do przekonań (poglądów) jakie Pacjent/Klient posiada i tego, czy są to przekonania zdrowe. Pozwala to stwierdzić odpowiedź na poniższe pięć pytań:

Czy ten pogląd oparty jest na faktach?
Czy ten pogląd pozwala mi osiągać bliższe lub dalsze cele?
Czy ten pogląd pozwala mi rozwiązywać konflikty lub unikać ich powstawania?
Czy ten pogląd umożliwia mi czuć się tak, jak chce się czuć?
Czy ten pogląd pozwala mi chronić moje życie, zdrowie i poczucie wartości?

Terapia poznawcza oparta na uważności (Mindfullness-Based Cognitive Therapy)

Metoda MBCD pierwotnie została opracowana przez terapeutów poznawczo-behawioralnych jako program zapobiegania nawrotom depresji w oparciu o źródłowy Program Redukcji Stresu Oparty na Uważności. Akcentuje uważność, akceptację i zaangażowanie. Integruje koncepcję uważności i psychoterapię poznawczą, tworząc nowy sposób zarządzania objawami i radzenia sobie. Zmiana odbywa się w kierunku rozwinięcia postawy pozbawionej wartości i ocen. W MBCT omawiana uważność to taki rodzaj aktywności poznawczej, który akceptuje pojawiające się doznania fizyczne, emocjonalne oraz myśli. Akceptacja oznacza tu obserwację bez wywołanej reakcji. Pacjent/Klient zamiast „odwracać się od”, „zwraca się ku” objawom i towarzyszącym im myślom.

Czytaj więcej

Zamiast koncentracji na zmianie zniekształconego myślenia i redukcji objawów, tak jak to jest w klasycznej terapii poznawczo – behawioralnej, w MBCD terapeuta kładzie nacisk na procesy myślenia podtrzymujące doświadczeniowe unikanie oraz rozwijanie otwartego, przyjmującego i akceptującego podejścia do doświadczenia wewnętrznego (w tym emocji, myśli i doznań) Pacjenta/Klienta.

MBCT pomaga osobom, które cierpią na powtarzające się epizody depresji i przewlekłe obniżenie nastroju. Pozwala na zwiększenie świadomości i uważności na stany emocjonalne i procesy mentalne, tak aby Pacjent/Klient był w stanie adekwatnie reagować w różnych sytuacjach. MBCT pomaga stać się świadomym wczesnych znaków ostrzegawczych nawrotu i redukować tendencje do unikania tych sygnałów.

MBCT pomaga:
nauczyć skupiać się na chwili obecnej, zamiast podążać w przyszłość lub przeszłość
dostrzegać schematy pracy umysłu
być w stanie umysłu, w którym doświadcza się świata bezpośrednio i nieoceniająco
rozpoznawać, kiedy nastrój zaczyna się obniżać
odkrywać, że ciężkie i niechciane myśli i uczucia mogą być utrzymane w świadomości i widziane z zupełnie innej perspektywy